dr hab.  Adriana Schetz prof. USz jest filozofką, kognitywistką i behawiorystką zwierząt. Do jej kompetencji naukowych należą interdyscyplinarne analizy percepcji, świadomości i emocji zwierząt pozaludzkich. Interesują ją również kwestie etyczne związane z dobrostanem zwierząt oraz zagadnienia powiązane z nurtem głębokiej ekologii.

 

Zagadnienie samoświadomości wśród różnych grup zwierząt od półwiecza rozpala interdyscyplinarne dyskusje, owocując kolejnymi rozstrzygnięciami i teoriami. Jedną z takich innowacyjnych teorii ostatniej dekady była propozycja Shauna Gallaghera i Dana Zahaviego, ażeby uznać, że każde świadome doświadczenie podmiotu posiada pewną stałą cechę - minimalną formę samoświadomości, którą fenomenolodzy określają mianem "samoświadomości prerefleksyjnej". Innymi słowy, samoświadomość można rozpatrywać jako wewnętrzną własność doświadczenia np. percepcyjnego, która nie wymaga "wyższych" struktur bądź zdolności poznawczych i hipotetycznie występuje wśród mnogości podmiotów ludzkich, ale też pozaludzkich w królestwie zwierząt. Przedstawiona koncepcja zachęciła naszych gości - dr hab. Adrianę Schetz i dr. hab. Marcina Urbaniaka - do przygotowania polemicznego dwugłosu w postaci artykułów naukowych, w których odnoszą się z odmiennych perspektyw i komentują zagadnienie samoświadomości przedrefleksyjnej w świecie zwierząt. Kontynuacją tej polemiki jest nasza debata, podczas której skonfrontuje się ze sobą stanowisko fenomenologiczne, reprezentowane przez dr hab. Adrianę Schetz oraz stanowisko neurobiologiczne, sceptycznie podchodzące do całej propozycji, a reprezentowane przez dr. hab.  Marcina Urbaniaka. Wychodząc od pojęcia prerefleksyjnej samoświadomości, debata uwzględni szersze problemy, związane z badaniem zjawisk świadomości i samoświadomości u wybranych grup kręgowców i bezkręgowców, zaś jej efektem może okazać się klarowne wskazanie różnic w założeniach i metodach badania umysłów, które prowadzą do odmiennych, często trudnych do pogodzenia wniosków filozoficznych.