Kulturowy wymiar umysłu

Kulturowy wymiar umysłu

Dziecko rodzi się z elementarnymi zdolnościami umysłowymi. Potrzebne są jednak interakcje z otoczeniem, zwłaszcza z rodzicami...

Społeczeństwo informacyjne

Społeczeństwo informacyjne

Na co dzień spotykamy się ze stwierdzeniami, takimi jak: „żyjemy w społeczeństwie informacyjnym", „naszym celem jest budo...

Mind-reading

Mind-reading

Jedną z popularnych sztuczek wykonywanych przez iluzjonistów jest „czytanie w myślach". Podczas występu magik prosi ochotnik...

Sztuczna inteligencja

Sztuczna inteligencja

W języku potocznym „sztuczny" oznacza to, co jest wytworem mającym naśladować coś naturalnego. W takim znaczeniu używamy t...

Sieci neuronowe

Sieci neuronowe

Sieć neuronowa to połączenie elementów zwanych sztucznymi neuronami, które tworzą co najmniej trzy warstwy: wejściową, ukr...

Mózg i umysł

Mózg i umysł

Od sprawnego funkcjonowania mózgu zależy aktywność naszego ciała i umysłu. Mózg sprawuje kontrolę nad wszystkimi narządam...

Język i poznanie

Język i poznanie

Pytanie o związek między językiem a poznaniem może dotyczyć wpływu języka na myślenie i percepcję. Czy użytkownik język...

Spotkania z Kognitywistyką

Zapraszamy na kolejny, tym razem kognitywistyczny wykład z cyklu Spotkania z Filozofią i Kognitywistyką, który odbędzie się w czwartek, 1 grudnia, o godzinie 17.00 w sali 108A (Instytut Filozofii, Plac NZS 1).


Naszym gościem będzie dr hab. Adriana Schetz (prof. USz), która wygłosi wykład pt.:
"Odczuwanie jako elementarna forma samoświadomości".

 

szfik plakat

Abstrakt:

Odczuwanie (ang. sentience, łac. sentire) jest pojęciem z poziomu psychologicznego (personal) opisu zjawisk leżących u podłoża mechanizmu samokontroli organizmów. Biologicznym korelatem odczuwania jest każdy system sprawujący dynamiczną kontrolę nad biochemiczną homeostazą organizmu. Drugim pojęciem z porządku opisu psychologicznego jest rozumność (ang. sapience, łac. sapientia). Jest to funkcja związana z poznawczą rolą świadomości. Neuronalnym korelatem rozumności jest wzorzec bioelektrycznego pobudzenia neuronów. Samoświadomość jest procesem kontroli procesu kontrolnego, jakim jest odczuwanie. Można zatem powiedzieć, że samoświadomym jest taki organizm, który jest w stanie monitorować oraz modyfikować sposób swojego odczuwania. Samoświadomość może sprawować nadzór także nad procesami poznawczymi i w tym sensie pełni rolę superwizora kontroli poznawczej.

To, co możemy określić jako elementarny sposób odczuwania przez zwierzę tego, że ono odczuwa, dookreśla natomiast refleksja na temat tego, jak realizowane są funkcje kontrolne samoświadomości. Refleksja ta przebiegać będzie w siedmiu krokach, w których kolejno omówię udział samoświadomości w reakcjach bólowych odróżnionych od reakcji nocyceptywnych, w uczeniu się kontekstowym, w pewnych rodzajach nawigacji, w kompromisie motywacyjnym oraz stresie i lęku, w zjawisku korzyści z odczuwania, a także w kontekście preferencji, czyli wartościowania.

Ponieważ interesuje mnie elementarna, nie wymagająca bardzo zaawansowanych struktur poznawczych, forma samoświadomości, swoje rozważania będę prowadziła w oparciu o metodę meta-analizy zastanych w literaturze danych empirycznych dotyczących odczuwania u bezkręgowców. Za przykład posłużą mi: skorupiaki (kraby, krewetki), mięczaki (ośmiornice, kalmary) oraz błonkówki (pszczoły, trzmiele) i muchówki (muszka owowcowa).

Adriana SchetzAdriana Schetz, dr hab. nauk humanistycznych w zakresie filozofii, profesor uczelni zatrudniona w Instytucie Filozofii i Kognitywistyki Uniwersytetu Szczecińskiego. Jej obszar zainteresowań obejmuje: kognitywistykę porównawczą, filozofię psychologii i biologii, etologię oraz behawiorystykę zwierząt.